Hoogbegaafdheid een vloek of een zegen?
Bij de uitzending van Jinek op 31 januari 2023 werd de vraag gesteld: "hoogbegaafdheid, een vloek of een zegen?". Ik kan hier geen zwart-wit antwoord op geven, ik ervaar het allebei. Ik opper wel eens aan mijn man dat het mij heerlijk lijkt om een baan te hebben die ik 80 jaar kan uitvoeren en er nog plezier in blijf hebben ook. Als ik dat zeg, dan reageert hij direct: "dat wil jij helemaal niet, jij vindt het heerlijk om iedere keer wat anders te doen en dat zou je niet anders willen".
Allicht heeft hij gelijk, toch lijkt het mij soms ook heel ontspannen als het anders zou zijn. Dit is vooral op momenten tussen de zoveelste banenwissel. Sinds ik van mezelf weet dat ik hoogbegaafd ben, is het een stuk gemakkelijker om gericht keuzes te maken. En sinds ik naast Interikleur ook AltijdWat ben gestart, ben ik alleen maar blij met mijn brein.
Tijdige hoogbegaafdheid diagnoses kunnen enorm helpen
Ik kwam er op mijn 31e achter dat ik hoogbegaafd ben. Daardoor vielen er met terugwerkende kracht stukjes op zijn plek. Inmiddels ben ik ruim 2 jaar verder en deze diagnose maakt mijn leven een stuk gemakkelijker. Ik weet beter hoe ik ben, waarom ik zo ben, waarom ik keer op keer vastliep in bedrijven en vooral: wat ik nodig heb om goed te functioneren.
Ik krijg wel eens de vraag of ik het jammer vind dat ik nu pas weet dat ik hoogbegaafd ben. Ik ben daar zelf niet zo mee bezig, alles is gegaan zoals het is gegaan. Wellicht had het geholpen om eerder mijn eigen koers te varen. Alhoewel ik heel blij ben met het breed scala functies die ik heb bekleed. En ja: zodra het nieuwe eraf was, nam ik diezelfde week nog ontslag. Ik heb daardoor nooit onnodig lang in een functie gehangen die mij niet meer aansprak. Ik geloof dat ik gaandeweg best goed heb aangevoeld wat mij past en daarnaar gehandeld. Evengoed had het zijdelings echt een hoop kunnen helpen. Ik had eerder kunnen begrijpen waarom mijn hoofd zo actief is, 10.000 scenario's uitdenkt en overal vraagtekens bij zet. In die zin kan het zeker heel fijn zijn om tijdig te ontdekken. Vooral als je het niet naar je zin hebt op school.
Heel veel HB kinderen zitten onnodig thuis
En dit vind ik schrijnend en zeker een vloek. Ik kreeg kippenvel toen ik dit weer hoorde in de uitzending van Jinek. Ik wist het, maar ik had het meer verdrongen inmiddels. Het geeft mij weer een exra motivatie boost om toch echt meer te bloggen over hoogbegaafdheid. Zoals Miljuschka ook aangaf bij Jinek worden hoogbegaafden soms gezien als een elite-groep en alsof het een luxe is om hoogbegaafd te zijn. Ik vind dat een heel harde misvatting. Hoogbegaafd houdt niet alleen in dat je hoog intelligent bent, het is zoveel meer dan dat. Dan daarbij is het voor hb'ers vaak moeilijker om met anderen te connecten. Als je nagaat dat ronduit het grootste deel van de samenleving een IQ heeft van rond de 100 en slechts +/- 2% een IQ van 130+, dan kun je je wellicht voorstellen dat er veel minder vissen in de hb-vijver zwemmen. En gelijkgestemden om je heen hebben is ontzettend fijn om goed te functioneren. Hoe hoger je IQ, hoe kleiner de vijver en dan kan het best complex worden om je te kunnen conformeren met anderen.
Hoogbegaafden op sociaal gebied
In de uitzending van Jinek vertelde Erik van den Boom dat het als hoogbegaafde lastig kan zijn om met anderen te kletsen. Ik herken dat zo ontzettend. Bij sommige (vaak ook hb'ers) mensen heb ik aan een half woord genoeg, kan ik heel goed een gesprek van de hak op de tak voeren en exact volgen waar het heen gaat. Bij andere mensen heb ik werkelijk geen idee hoe ik iets moet verwoorden, heb ik de hele tijd het idee dat mijn woorden anders overkomen of gebruik ik juist veel te veel tekst omdat ik het idee heb niet helder uit te kunnen leggen wat ik bedoel. Ik raak daar zelf gewoon van in de war. Dit komt omdat je op een ander niveau communiceert, snel verbanden legt, vanuit een helikopter-view alles kunt overzien en daarvoor voor anderen stappen over kan slaan. Communicatie kan hierdoor heel lastig zijn of je komt als hb'er heel snel en gehaast over.
Intensiteit en 1000 regels
Hoogbegaafden ervaren alles ook veel intenser dan niet-hoogbegaafden. De intensiteit in ons huis vol hb'ers is dan ook hoog te noemen. Hoe hoogbegaafder iemand is, hoe intenser de reacties. De gevoelswereld van hb'ers is intens en evenzo de reacties. Hb'ers kunnen het zichzelf ook ontzettend moeilijk maken door 1000 regels te bedenken. Mijn dochter kwam laatst uit school: "mam, we deden tikkertje en we hadden 12 regels en ik vond het helemaal niet leuk meer, we hadden de hele tijd ruzie". TWAALF regels voor TIKKERTJE?! Hoe dan? Door een groep hb-kinderen bij elkaar te zetten die allemaal net een ander creatief idee hebben.
Conclusie, een vloek een zegen of allebei?
Of hoogbegaafdheid een vloek, een zegen of allebei is? Dat is ontzettend persoonlijk. Ik kan er zelf intens van genieten wat ik allemaal kan en doe. Voor mij is dit simpelweg ook normaal. Ik weet niet anders dan te leven zoals ik leef. Je bent jezelf met je eigen pakket en daardoor word je blij waar je blij van wordt en is het lastig indenken hoe het leven zou zijn met een lager IQ. En overigens: hb draait niet enkel om IQ, het is veel meer dan dat. Wel zou het mij fijn lijken om meer gelijkgestemden te hebben want voor hb'ers is die vijver eenmaal kleiner.
Ik kan nog heel veel doorschrijven over de uitzending van Jinek, toch wil ik dit onderwerp meer stapsgewijs uitdiepen in meerdere blogs.
Ik zou hem zeker terug kijken. Je kunt dit doen via Videoland:
Meer over hoogbegaafdheid?
Het blijft mij verbazen hoeveel reacties komen op mijn blogs over dit onderwerp. Het motiveert mij om meer hierover te schrijven en ik krijg ook veel bedankjes voor het publiceren van deze blogs. Mensen vinden het fijn om herkenning te lezen en tips te krijgen.
Renske Janse
Verzoek: Indien je op mijn blog iets hebt gezien dat je wil kopen, dan zou ik het op prijs stellen als je het koopt via de linkjes op de pagina. Ik krijg hier dan namelijk een commissie over vanwege de "reclame" die ik maak. Het kost jou niks extra's maar het zorgt er wel voor dat ik dergelijke content kan blijven maken. Win-win.
