De keerzijde van hoogbegaafdheid
Hoogbegaafdheid wordt dikwijls gezien als een 'luxeprobleem'. Toch is hoogbegaafdheid geen luxe te noemen. In ons gezin is hoogstwaarschijnlijk iedereen hoogbegaafd en dat resulteert in bijzonder gedrag.
Als hoogbegaafde ontspannen op vakantie
Ontspannen is knap lastig met een hoogbegaafd brein. Op vakantie in een vakantiehuisje word ik daarom ook vaker gespannen dan ontspannen. Er zijn uitzonderingen: het is één keer voorgekomen dat ik écht een week op een vakantiepark zat en mezelf kon ontspannen.
Deze week wilde ik met mijn gezin in herhaling treden: weer een week op een vakantiepark. Het mislukte. Althans, dat klinkt heel heftig, maar ik kon mezelf simpelweg niet ontspannen. De ontspanning kwam wel, op kleine momenten, zoals bij koffie drinken in de zon. En de ontspanning kwam, toen ik mijn laptop opende om te gaan werken. Nadat ik had gewerkt, voelde mijn hoofd een stuk meer ontspannen dan voordat ik ging werken. Het is niet zo dat ik deadlines had waardoor ik mogelijk onrustig zou worden: niks of niemand zou er hinder van hebben als ik niet zou werken. Op ikzelf na.
Hoogbegaafd brein heeft uitdaging nodig
In ons gezin valt het op: onze hoogbegaafde breinen hebben uitdaging nodig. Voor onze kinderen nemen wij zelfs leerwerk mee op vakantie, omdat wij weten dat ze anders niet goed functioneren. De week voordat wij op vakantie gaan, gaan wij op jacht naar puzzelboekjes, ik maak graag Japanse puzzels en ik vind IQ-puzzels een genot om te doen, evenals cijferreeksen. Als onze zoon te weinig cognitieve uitdaging heeft, dan resulteert dat in gebroken nachten. Zodra zijn leerhonger gestild wordt, kan zijn brein tot rust komen en heeft hij een goede nachtrust en wij ook.
Bij mezelf merk ik dat mijn brein en ikzelf onrustig worden als ik geen nieuwe prikkels of uitdagingen heb. Kenmerkend is dan, dat mijn hoofd overgaat op een piekermodus. Mijn brein bedenkt een piekerproject en bijt zich daarin vast. Eigenlijk pure verveling van mijn brein dat niet aan zijn trekken komt.
Bij verveling schakelt mijn brein over naar piekerprojecten.
Voordat ik wist dat ik hoogbegaafd ben, had ik totaal geen weet waar mijn eeuwige piekerprojecten vandaan kwamen. Projecten noem ik ze, want ik heb de gave om heel lang in 1 project te blijven hangen. Met heel lang bedoel ik: jaren. Een kwelling. De wetenschap dat ik hoogbegaafd ben, dat mijn brein zich verveelt en toehapt op priekerprojecten, is een verademing. Het geeft mij handvatten om passend te handelen om uit mijn piekerproject te stappen.
Eindelijk begrijp ik waarom ik doe wat ik doe en dat dit vooral opspeelt als ik te weinig uitdagingen heb. Een vakantie is hierbij een risico-factor. Ik heb hier veel minder hinder van zodra wij rondreizen: dan heb ik iedere dag een nieuwe uitdaging en nieuwe prikkels. Je zult mij daarom ook nooit op een resort zien of een strandvakantie houden. In plaats van ontspannen, zal ik juist heel gespannen raken en in mijn hoofd leven.
Hoogbegaafd brein en nieuwe uitdagingen
Vandaag zijn we thuisgekomen, ik ging even op bed liggen om het comfort van mijn eigen bed weer te ervaren. Gewoon, omdat het even kon. Na een kwartier stond ik op, met een nieuwe business-plan. Mijn hoofd draait overuren. Ik heb vandaag 3 blogs getypt, mijn typ-honger was gigantisch. Ik ben blij dat mijn vingers het toetsenbord weer raken en de blogs zijn in tientallen minuten klaar. Zo snel als ik kan typen, zo snel verschijnen de blogs. Dit is wat mij ontspanning geeft: schrijven. Mijn hoofd tot denken zetten, welke woorden, welke plaats, welk verhaal en met welk doel.
Hoogbegaafdheid is complex, mijn brein is complex en dat van mijn gezin ook. Ik geniet er gerust van, ingenieuze inzichten, succesvol zijn in mijn werk, bizarre constateringen van mijn super bijzondere kinderen, het altijd weer andere plannen maken, altijd bezig zijn, ik hou ervan. De keerzijde is dat het bij ons vaak anders gaat dan normaal. Dat is niet erg. Het inzicht dat dit zo is, dat is al een complete bevrijding en met deze gebruiksaanwijzing kunnen wij ons leven ook fijner vormgeven.
Bloggen over hoogbegaafdheid
Het bloggen over hoogbegaafdheid roept heel veel reacties op. Alleen maar positief. Na elke blog over hoogbegaafdheid, word ik overspoeld door DM's vol herkenning en het verzoek om vooral door te blijven schrijven over dit onderwerp.
Vandaag vond ik weer een mooie invalshoek. Want een ontspannen vakantie voor een hoogbegaafde, is niet een ontspanning zoals het voor veel andere mensen kan zijn. Je kunt lastig tegen een hoogbegaafde zeggen: doe maar even lekker niks, dan kom je tot rust. Bij mij is het tegenovergestelde waar: zet je hoofd aan het werk, dan kom je tot rust.
Mijn man en ik, wij nemen werk mee op vakantie. De kinderen nemen leerstof mee op vakantie, raadsels, rekensommen, boeken en daar functioneren zij goed op.
Ik hoop dat ik met deze blog weer wat inzicht kan geven aan andere hoogbegaafden die verwoede pogingen doen om te ontspannen op een geboekte ontspanvakantie. Wellicht werkt ontspannen voor jou op een andere manier en kun je ondervinden welk nadelig gedrag je gaat vertonen als jouw brein wellicht te weinig uitdaging heeft. Door hier inzicht in te krijgen, kun je je problemen makkelijker de baas worden en veranderingen aanbrengen in je leven.
Meer lezen over hoogbegaafdheid?
Wil je meer lezen over dit interessante onderwerp? Kijk dan eens op de volgende pagina:
Renske Janse
